Hướng dẫn cách kiểm tra má phanh mới nhất 2025

Má phanh là bộ phận quan trọng của hệ thống phanh, có nhiệm vụ giảm tốc độ và dừng xe. Nếu không kiểm tra má phanh thường xuyên, bạn sẽ không thể phát hiện sớm những dấu hiệu hư hỏng, mài mòn – tuy hư hỏng nhỏ nhưng có thể gây ra hậu quả lớn nếu mất thắng. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết cách kiểm tra má phanh ô tô, dấu hiệu nhận biết hư hỏng cùng những lưu ý kỹ thuật quan trọng.

Vị trí, cấu tạo của má phanh ô tô

Kỹ thuật viên sửa chữa ô tô cần nắm rõ kiến thức liên quan đến má phanh ô tô như cấu tạo, phân loại, vị trí, công dụng, đồng thời cần chuẩn bị bộ dụng cụ cần thiết để tối ưu hiệu quả bảo dưỡng, sửa chữa kiểm tra má phanh ô tô.

Má phanh là bộ phận quan trọng trong hệ thống phanh của ô tô, giúp tạo lực ma sát để giảm tốc độ và dừng xe. Khi bạn nhấn bàn đạp phanh, má phanh ép vào đĩa phanh hoặc tang trống, tạo ra lực ma sát để làm giảm vận tốc của xe.

Cấu tạo má phanh bao gồm:

• Lớp đệm ma sát: Là phần tiếp xúc với đĩa phanh, được làm từ các vật liệu như hợp kim đồng, thép hoặc vật liệu composite.
• Lõi thép: Giúp gia cố và bảo vệ lớp ma sát.
• Lớp đệm chống ồn: Giảm thiểu tiếng ồn khi phanh.

Vị trí má phanh sẽ khác nhau tùy theo loại phanh sử dụng. Với phanh đĩa, má phanh nằm ở hai bên của đĩa phanh, gắn vào cùm phanh (caliper). Khi người lái nhấn phanh, piston trong cùm phanh sẽ đẩy má phanh ép chặt vào bề mặt đĩa phanh, tạo ma sát để giảm tốc độ xe. Với phanh tang trống, má phanh nằm bên trong trống phanh, gắn trên guốc phanh. Khi phanh hoạt động, guốc phanh mở rộng, đẩy má phanh áp sát vào bề mặt bên trong của trống phanh để tạo lực ma sát làm chậm xe.

Hướng dẫn kiểm tra má phanh ô tô cho kỹ thuật viên tại VCE

Chuẩn bị công cụ, dụng cụ

Trước khi tiến hành kiểm tra má phanh, bạn cần chuẩn bị đầy đủ công cụ, dụng cụ sau:

• Cờ lê và bộ tuýp: Dùng để tháo bánh xe.
• Kích nâng xe: Để nâng xe lên và tháo bánh xe.
• Đèn pin: Dùng để chiếu sáng khu vực má phanh trong điều kiện ánh sáng yếu.
• Bộ dụng cụ đo độ dày má phanh (nếu có): Để đo chính xác độ dày của má phanh.
• Găng tay bảo hộ: Để bảo vệ tay khỏi bụi bẩn và các vật sắc nhọn.

>>> Xem thêm: Bảo Dưỡng Điều Hòa Ô Tô: Các mốc, hạng mục bảo dưỡng chi tiết

Các bước kiểm tra má phanh ô tô

Kỹ thuật viên ô tô cần nắm vững quy trình kiểm tra má phanh đúng cách để phát hiện kịp thời các vấn đề và tránh các sự cố nguy hiểm. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về cách kiểm tra má phanh ô tô.

Bước 1: Đỗ xe an toàn

Trước khi tiến hành kiểm tra má phanh, bạn hãy đảm bảo xe được đỗ trên một mặt phẳng, tắt động cơ và kéo phanh tay để xe không di chuyển trong quá trình kiểm tra. Để tăng cường an toàn, hãy đặt các chốt bảo vệ bánh xe ở phía đối diện.

Bước 2: Nâng xe, tháo bánh xe

Bạn sử dụng kích để nâng xe lên ở bên bánh xe cần kiểm tra, đảm bảo xe được nâng lên chắc chắn, an toàn. Sau đó, bạn sử dụng cờ lê hoặc bộ tuýp để tháo các ốc vít bánh xe, nhẹ nhàng lấy bánh xe ra khỏi trục để tiếp cận bộ phận phanh.

Bước 3: Kiểm tra độ dày của má phanh

Bạn sử dụng đèn pin để chiếu sáng vào khu vực má phanh và đĩa phanh, quan sát độ dày của lớp ma sát trên má phanh. Nếu có thể, hãy sử dụng dụng cụ đo độ dày để đo chính xác độ dày của má phanh hoặc bạn có thể ước tính bằng mắt thường. Thông thường, độ dày tối thiểu của má phanh là khoảng 3mm. Nếu độ dày dưới 3mm, bạn cần thay má phanh mới.

Nếu phát hiện má phanh mòn không đều (một bên mòn nhanh hơn), có thể do hệ thống phanh không hoạt động đúng cách (caliper phanh bị kẹt hoặc bánh xe không quay đều).

Bước 4: Kiểm tra dấu hiệu hư hỏng

Kỹ thuật viên cần cẩn trọng khi kiểm tra má phanh, đặc biệt lưu ý các dấu hiệu hư hỏng sau:

• Vết nứt hoặc vỡ: Kiểm tra má phanh xem có các vết nứt, vỡ hoặc sự biến dạng. Nếu có dấu hiệu này, cần thay thế ngay lập tức.
• Lớp ma sát bị mài mòn: Nếu lớp ma sát bị mài mòn không đều hoặc có dấu hiệu rạn nứt, má phanh cần được thay mới.
• Chất lượng vật liệu không đảm bảo: Lớp vật liệu ma sát có thể bị mòn, mốc hoặc cứng lại theo thời gian. Nếu cảm thấy vật liệu ma sát không còn mềm mại hoặc dễ dàng mài mòn, đó là dấu hiệu cần thay mới má phanh.

Bước 5: Kiểm tra đĩa phanh

Bạn kiểm tra bề mặt đĩa phanh. Đĩa phanh phải phẳng, không có vết lõm hoặc vết xước sâu. Những vết xước này có thể làm giảm hiệu suất phanh và bạn cần phải gia công lại hoặc thay mới đĩa phanh. Ngoài ra, hãy kiểm tra độ dày của đĩa phanh bằng cách sử dụng thước đo hoặc so sánh với thông số kỹ thuật của nhà sản xuất. Đĩa phanh bị mài mòn quá mức thì cần phải thay mới.

Bước 6: Kiểm tra phụ tùng liên quan

Kỹ thuật viên kiểm tra caliper phanh, đảm bảo caliper phanh không bị kẹt và hoạt động trơn tru. Caliper bị kẹt hoặc không di chuyển tự do sẽ gây mòn không đều má phanh.

Bạn kiểm tra dây phanh, bộ truyền động, đảm bảo không có dấu hiệu bị hỏng hoặc mòn.

Dấu hiệu cảnh báo má phanh ô tô có vấn đề và cách xử lý tương ứng

Má phanh ô tô sau một thời gian sử dụng sẽ bị mài mòn, gây ra nhiều vấn đề nếu không được kiểm tra, thay thế kịp thời. Bảng sau đây sẽ tổng hợp các dấu hiệu cảnh báo kiểm tra má phanh hoặc thay thế sớm:

Dấu hiệu cảnh báo má phanh ô tô có vấn đề

Tổng hợp mã lỗi khi má phanh ô tô hỏng

Mã lỗi OBD (On-Board Diagnostics) xuất hiện khi hệ thống chẩn đoán trên xe phát hiện sự cố. Mặc dù OBD chủ yếu kiểm tra động cơ và khí thải, nhưng đôi khi cũng cảnh báo các vấn đề liên quan đến phanh nếu chúng ảnh hưởng đến hệ thống điện tử hoặc cảm biến. Dưới đây là một số mã lỗi OBD có thể liên quan đến phanh:

• C1111 – Mã lỗi hệ thống phanh (ABS): Lỗi liên quan đến hệ thống chống bó cứng phanh (ABS). Đây có thể là vấn đề với cảm biến ABS, có thể gián tiếp liên quan đến độ mòn của má phanh hoặc các vấn đề khác trong hệ thống phanh.
• C1201 – Lỗi cảm biến phanh: Mã lỗi này chỉ ra sự cố với cảm biến tốc độ bánh xe trong hệ thống ABS. Các cảm biến này giúp kiểm tra tình trạng của phanh và mức độ mòn của các bộ phận phanh.
• C1234 – Lỗi áp suất phanh: Lỗi này có thể xảy ra nếu hệ thống phát hiện sự cố với áp suất trong hệ thống phanh, có thể liên quan đến sự mòn quá mức của má phanh, dẫn đến thay đổi áp suất phanh.
• C1441 – Lỗi hệ thống phanh điện tử: Liên quan đến hệ thống phanh điện tử (EPB), có thể là tín hiệu không đúng từ các cảm biến hoặc bộ điều khiển, có thể do vấn đề về má phanh hoặc các bộ phận liên quan.
• P0500 – Mã lỗi cảm biến tốc độ bánh xe: Cảm biến tốc độ bánh xe giúp hệ thống ABS và các hệ thống hỗ trợ phanh khác hoạt động chính xác. Lỗi này có thể xuất phát từ cảm biến bị hỏng do sự mòn của má phanh, hoặc có thể là vấn đề với dây dẫn hoặc bộ phận điện tử khác trong hệ thống phanh.

Các cảm biến trên ô tô, đặc biệt là cảm biến khí thải và cảm biến ABS, có thể bị ảnh hưởng gián tiếp bởi vấn đề liên quan đến phanh, đặc biệt là khi má phanh mòn quá mức hoặc phanh không hoạt động hiệu quả.

• P0720 – Lỗi cảm biến tốc độ trục bánh xe: Cảm biến này giám sát tốc độ quay của trục bánh xe. Mặc dù lỗi này không trực tiếp liên quan đến má phanh, hiệu suất phanh thay đổi (do má phanh mòn) có thể ảnh hưởng đến tín hiệu từ cảm biến này.
• P0601 – Lỗi bộ điều khiển động cơ (ECU): Trong một số trường hợp, bộ điều khiển phanh điện tử có thể gặp vấn đề khi má phanh bị mòn hoặc khi có vấn đề với các cảm biến phanh.

Câu hỏi liên quan đến kiểm tra má phanh ô tô

Khi nào cần thay má phanh ô tô?

Các nhà sản xuất khuyến cáo kiểm tra má phanh và thay má phanh sau mỗi 30.000 – 70.000 km hoặc sau 2 năm sử dụng, tùy thuộc vào điều kiện vận hành và thói quen lái xe.

Những sai lầm nào thường gặp khi thay má phanh?

Kỹ thuật viên hoặc chủ xe tự bảo dưỡng, sửa chữa má phanh tại nhà cần lưu ý những sai lầm sau:

• Sử dụng má phanh kém chất lượng: Má phanh giá rẻ, không rõ nguồn gốc có thể dẫn đến hiệu suất phanh kém, nguy hiểm khi lái xe.

• Không thay đồng bộ: Thay má phanh chỉ cho một bánh hoặc một bên trục có thể gây mất cân bằng khi phanh. Nên thay cả hai má phanh trên cùng một trục để đảm bảo hiệu suất đồng đều.

• Bỏ qua việc kiểm tra các bộ phận liên quan: Khi kiểm tra má phanh, cần kiểm tra cả đĩa phanh, piston phanh và các bộ phận khác để đảm bảo hệ thống phanh hoạt động hiệu quả.

• Không tuân thủ quy trình thay thế: Lắp đặt sai hoặc không đúng kỹ thuật có thể dẫn đến hỏng hóc và giảm hiệu suất phanh.

Chi phí thay má phanh tầm bao nhiêu?

Chi phí thay má phanh phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại xe, hãng sản xuất, vị trí má phanh (trước hoặc sau) và chất lượng má phanh. Dưới đây là một số thông tin tham khảo:

• Giá má phanh: Trung bình từ 300.000 đến 900.000 đồng cho mỗi cái. Đối với các dòng xe hạng sang, giá có thể hàng triệu đồng mỗi cái.

• Chi phí dịch vụ thay thế: Tùy thuộc vào gara và khu vực, chi phí công thay má phanh có thể dao động từ 500.000 đến 5.000.000 đồng.

Lưu ý: Con số trên chỉ mang tính chất tham khảo do chi phí sẽ thay đổi theo thời gian cũng như điều kiện thị trường. Để biết chi phí chính xác, bạn nên liên hệ trực tiếp với các trung tâm dịch vụ hoặc gara uy tín.

Kỹ thuật viên tại trung tâm bảo dưỡng ô tô nói chung và tại trung tâm VCE nói riêng đều phải hiểu rõ kiến thức và cẩn trọng khi bảo dưỡng phanh ô tô bởi bộ phận này trực tiếp đảm bảo trải nghiệm lái xe an toàn của người lái. Kỹ thuật viên có thể kiểm tra má phanh, phát hiện sớm dấu hiệu hư hỏng hoặc sự cố trong hệ thống phanh, từ đó đưa ra một số biện pháp sửa chữa kịp thời.

Nếu quan tâm đến khóa học sửa chữa ô tô cơ bản và chuyên sâu tại VCE, mời bạn liên hệ Fanpage Trung Tâm VCE để được tư vấn miễn phí.